علم از دیدگاه مولانا

در مورد علم وارزش آن از دیدگاههای متفاوتی بحث و بررسی به عمل آمده است .اما دیدگاه عرفان در مورد علم ‘ از ویژگی خاصی برخورداراست‘ در این مقاله ‘ سعی شده است که علم از منظر چند تن از بزرگان عرفان‘ به ویژه مولانا به عنوان یکی از بزرگترین عارفان اسلام مورد مداقّه و تجزیه و تحلیل قرارگیرد که در این خصوص عقاید مولانا‘ در مورد جنبه های مختلف علم با تکیه برمثنو ی معنوی همراه با ذکر شواهد و تجزیه و تحلیل آنها مطرح شده است . مباحثی که در این نوشتار بدان پرداخته شده عبارتند از : انواع علم – تقلید – مقلّد –آفت تقلید – علم تقلیدی – ظنّ و یقین – علم تحقیقی و در پایان نتیجه گیری . آنچه که به عنوان نتیجه بحث قابل ذکر است ‘ این است که دیدگاه عرفا‘ به ویژه مولانا ‘ در خصوص علم این است که علوم فی نفسه بد و ناپسند نیستند و اگر گاهی به مذمّت برخی از علوم پرداخته می شود ‘ مذمّت عوارض ناشی از آن علوم است نه خود علوم . عوارضی همچون حسد ‘ کبر ‘ غرور و ... که گریبانگیر برخی از عالمان علوم می شود ‘نکوهش شده است و گرنه نفس علم درهر دیدگاهی از جمله عرفان ‘ از ارزش ویژه ای برخوردار است .